สาเหตุของการเกิดค้อนน้ำ
- การปิดวาล์วอย่างรวดเร็ว: เมื่อวาล์วถูกปิดอย่างกะทันหัน น้ำที่กำลังไหลอยู่ในท่อจะหยุดเคลื่อนที่อย่างฉับพลัน ทำให้เกิดคลื่นแรงดันสะท้อนกลับไปมาในท่อ
- การหยุดปั๊มน้ำอย่างกะทันหัน: เช่นเดียวกับการปิดวาล์ว การหยุดปั๊มน้ำอย่างรวดเร็วจะทำให้การไหลของน้ำหยุดลงอย่างฉับพลัน ทำให้เกิดแรงดันกระแทก
- การเปลี่ยนแปลงทิศทางการไหลอย่างรวดเร็ว: การเปลี่ยนแปลงทิศทางการไหลของน้ำอย่างรวดเร็ว เช่น การเลี้ยวโค้งของท่อ อาจทำให้เกิดแรงดันกระแทกได้
ผลกระทบของ Water Hammer มีอะไรบ้างนะ ?
- ความเสียหายต่อท่อและอุปกรณ์: แรงดันกระแทกที่เกิดขึ้นอาจทำให้ท่อแตก รอยต่อรั่ว หรืออุปกรณ์ต่างๆ เช่น วาล์วและปั๊มน้ำ เสียหายได้
- เสียงดังรบกวน: การเกิดวอเตอร์แฮมเมอร์มักมีเสียงดังคล้ายเสียงค้อนทุบ ซึ่งอาจสร้างความรำคาญและรบกวนได้
- อายุการใช้งานของระบบลดลง: การเกิดวอเตอร์แฮมเมอร์ซ้ำๆ จะทำให้ระบบท่อและอุปกรณ์เสื่อมสภาพเร็วขึ้น
การป้องกันการเกิด Water Hammer ด้วยอุปกรณ์ต่างๆ ที่ลดการเกิดได้ และสิ่งสำคัญ คือ การดูแลรักษาและการทำงานของระบบท่อให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยสาเหตุการเกิด Water Hammer ที่เกิดขึ้นในระบบท่อเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการไหลหรือความเร็วของน้ำอย่างกะทันหัน ที่สามารถนำไปสู่การสร้างคลื่นแรงดันที่เคลื่อนที่ผ่านระบบท่อ ทำให้เกิดผลเสียหายได้ ดังนั้นเรามาดูวิธีป้องกันกัน
การลดความเสี่ยงการเกิดค้อนน้ำ ที่มีประสิทธิภาพมีดังนี้
- การปิดวาล์วช้า : หนึ่งในสาเหตุหลักของการเกิด Water Hammer คือ การปิดวาล์ว (Gate Valve) อย่างกะทันหัน เพื่อป้องกัน Water Hammer ควรค่อยๆปิดวาล์วแทนที่จะปิดกะทันหัน สามารถทำได้โดยใช้วาล์วที่ปิดช้า ติดตั้งอุปกรณ์ควบคุมการไหล หรือใช้ระบบควบคุมวาล์วที่ควบคุมการปิด
- อุปกรณ์ควบคุมไฟกระชาก : สามารถดูดซับแรงดันส่วนเกินที่เกิดจาก Water Hammer อุปกรณ์เหล่านี้ลดการเกิดของระบบท่อ โดยทั่วไปแล้วอุปกรณ์ป้องกันไฟกระชากจะติดตั้งที่ตู้ควบคุมในระบบเพื่อลดความผันผวนของแรงดัน มักจะติดตั้งในหน้างานที่เป็นแนวตั้ง
- Air Chambers หรือ Air Valves : ถูกติดตั้งในระบบท่อเพื่อให้มีเบาะอากาศที่สามารถดูดซับแรงดันที่เพิ่มขึ้น เมื่อเกิด Water Hammer อากาศในท่อจะบีบอัด ทำให้แรงดันเพิ่มขึ้นลดลง Air Valves ยังช่วยไล่อากาศที่ติดอยู่ออกจากระบบ ป้องกันการเกิดของ Water Hammer
- เช็ควาล์ว (Check Valve) : เช็ควาล์วสามารถใช้ป้องกันการไหลย้อนกลับได้อีกด้วย โดยมีเช็ควาวล์ให้เลือกใช้ทั้งหมด 2 แบบ แบบที่ 1 สวิง – สำหรับติดตั้งแนวนอน , แบบที่ 2 สปริง – สำหรับติดตั้งแนวตั้ง การนำเช็ควาวล์มาติดตั้งในหน้างานเพื่อหลีกเลี่ยงการปิดกะทันหันที่อาจทำให้เกิด Water Hammer
- วาล์วระบายแรงดัน : เป็นอุปกรณ์ความปลอดภัยที่ช่วยระบายแรงดันส่วนเกินในระบบ มีการตั้งค่าให้เปิดและปล่อยของไหลเมื่อแรงดันเกินขีดจำกัดที่กำหนด ป้องกันการสะสมของแรงดันมากเกินไป และลดความเสี่ยงของการเกิด Water Hammer
- ขนาดและเส้นท่อที่เหมาะสม : ท่อที่มีขนาดเหมาะสมและมีเส้นผ่านศูนย์กลางและการเดินท่อที่เหมาะสมสามารถช่วยลดการเกิด Water Hammer ได้ ขนาดของท่อที่เพียงพอช่วยให้มั่นใจได้ว่าความเร็วของน้ำยังคงอยู่ในขีดจำกัด ลดโอกาสที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงความเร็วของน้ำอย่างฉับพลันที่อาจก่อให้เกิด Water Hammer
ตรวจสอบและบำรุงรักษา
การป้องกันเหล่านี้สามารถลดความเสี่ยงของการเกิด Water Hammer ได้ โดยสิ่งสำคัญ คือ การตรวจสอบและบำรุงรักษาระบบท่ออย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการระบุและแก้ไขปัญหาที่อาจเกิดขึ้นซึ่งอาจนำไปสู่การเกิด Water Hammer ซึ่งรวมถึงการตรวจสอบวาล์ว ตรวจสอบการรั่วไหล และตรวจสอบให้แน่ใจว่าอุปกรณ์ควบคุมไฟกระชากทำงานอย่างถูกต้อง ช่วยรักษาอายุการใช้งานและประสิทธิภาพของระบบท่อ ในขณะที่หลีกเลี่ยงความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นและการหยุดทำงาน
รับชม : ชุดบูสเตอร์ปั๊ม
