การเลี้ยงปลาแบบผสมผสานเป็นการทำฟาร์มแบบยั่งยืนที่ผสมผสานการเพาะเลี้ยงปลา พืช และสัตว์อื่นๆ ในระบบที่เอื้อประโยชน์ร่วมกัน ในระบบนี้ ปลา พืช และสัตว์อื่นๆ เติบโตร่วมกันในระบบนิเวศเดียวกัน โดยมีของเสียจากสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งทำหน้าที่เป็นสารอาหารสำหรับอีกชนิดหนึ่งในการเลี้ยงปลาแบบผสมผสาน โดยทั่วไปแล้วปลาจะเลี้ยงในถังหรือบ่อและให้อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ในขณะที่ปลูกพืชในระบบไฮโดรโปนิกส์หรืออะควาโปนิกส์ ของเสียจากปลา รวมทั้งแอมโมเนียและไนเตรต จะถูกย่อยสลายโดยแบคทีเรียในน้ำและเปลี่ยนเป็นสารอาหารของพืช จากนั้นพืชจะดูดซับสารอาหารเหล่านี้และช่วยกรองน้ำ สร้างสภาพแวดล้อมที่ดีต่อสุขภาพสำหรับปลา
การเลี้ยงปลาแบบผสมผสานมีประโยชน์หลายประการ สามารถเพิ่มผลผลิตและผลกำไรให้กับเกษตรกรได้ ในขณะเดียวกันก็ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการทำฟาร์ม ด้วยการรีไซเคิลของเสียและลดความจำเป็นในการใช้ปุ๋ยสังเคราะห์และยาฆ่าแมลง การทำฟาร์มประเภทนี้สามารถลดมลพิษและอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำได้ โดยรวมแล้ว การเลี้ยงปลาแบบผสมผสานเป็นแนวทางที่มีแนวโน้มว่าจะเป็นเกษตรกรรมแบบยั่งยืนที่ให้ประโยชน์มากมาย
การประมงและการเลี้ยงปลา
การประมง หมายถึง การจับปลา หรือการจับสัตว์น้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ
การเลี้ยงปลา หมายถึง การนำปลาหรือสัตว์น้ำมาเลี้ยงในบ่อหรือกระชัง
ข้อแตกต่างของการประมงและการเลี้ยงปลา
การประมง มีลักษณะดังนี้ การจับปลาธรรมชาติในแม่น้ำ ห้วย หนอง หรืออ่างเก็บน้ำ โดยใช้ตาข่าย เบ็ดคัน หรือเบ็ดราว การลงทุนขั้นต้นส่วนมากเป็น ตาข่าย เบ็ด เรือ ค่าใช้จ่ายดำเนินการ ส่วนมากเป็นค่าซ่อมตาข่ายหรือเบ็ด ค่าน้ำมัน และค่าซ่อมบำรุงเรือเท่านั้น ส่วนค่าใช้จ่ายอื่นๆ มีน้อยมาก ไม่มีการลงทุนอย่างอื่น “ไม่มีค่าอาหารและไม่มีการปล่อยลูกปลา” ผลผลิตที่ได้ขึ้นอยู่กับแหล่งน้ำ ฤดูกาล และฝีมือการจับปลาของเกษตรกร โดยที่เขาไม่สามารถควบคุมระดับน้ำหรือปริมาณปลาได้เลย
การเลี้ยงปลา มีลักษณะดังนี้ การเลี้ยงปลา เป็นการเลี้ยงที่เน้นผลผลิตเพื่อส่งตลาด ซึ่งเกษตรกรจำเป็นต้องคอยควบคุมดูแลระบบการเลี้ยงต่างๆ ควบคุมระดับน้ำ ควบคุมจำนวนปลา เกษตรกรจำเป็นต้องให้อาหารที่มีปริมาณเพียงพอแก่ปลา ซึ่งถือว่าเป็นรายจ่ายส่วนใหญ่ในการดำเนินงาน ดังนั้นเกษตรจึงต้องควบคุมดูแลให้ดี เพื่อไม่ให้เกิดการขาดทุน ดังนั้นการเลี้ยงปลาจำเป็นต้องใส่ใจในการดูแลน้ำจะต้องเป็นน้ำที่มีปริมาณออกซิเจนสำหรับปลาเพียงพอ โดยสามารถใช้เครื่องเติมอากาศควบคู่ไปกับการเลี้ยงและมีแหล่งอาหารสำหรับปลา ทำให้มีการเจริญเติบโตได้ดี
ข้อดีของการเลี้ยงปลาแบบผสมผสาน
1. สามารถใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่างเต็มที่ ที่ดินรอบๆ บ่อใช้ปลูกพืชผักและสร้างคอกสัตว์เลี้ยง ส่วนน้ำในบ่อนอกจากการใช้เลี้ยงปลาแล้วยังสามารถปลูกพืชระยะสั้นได้หลากหลายชนิด เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด
2. เศษเหลือของพืชและมูลสัตว์สามารถนำกลับมาใช้ได้อีก เช่น เศษอาหาร เศษผักหญ้าต่างๆ โดยการตกลงไปในบ่อก็จะกลายเป็นอาหารของปลาและกลายเป็นปุ๋ยสำหรับเติมบ่อปลา การกำจัดของเสียจะช่วยลดค่าใช้จ่ายต่างๆ เช่น ค่าอาหารปลา ค่าอาหารสัตว์ ค่าปุ๋ย ส่วนมูลสัตว์สามารถนำไปตากแดดให้แห้งเพื่อลดสารแอมโมเนียและนำกลับไปใช้เลี้ยงปลา เป็นการสร้างอาหารจากธรรมชาติให้ปลาได้อีกด้วย
3. เป็นการเพิ่มผลผลิตและเพิ่มรายได้ สามารถใช้บริโภคภายในครอบครัว ถ้าผลผลิตเหลือก็สามารถนำออกไปจำหน่าย เกิดเป็นเงินทุนหมุนเวียนในการดำเนินการต่อไป
4. ลดอัตราเสี่ยงต่อการขาดทุนได้ดีกว่าการเลี้ยงปลา เลี้ยงสัตว์ หรือปลูกพืชเพียงอย่างเดียวและเป็นการลดต้นทุน เพราะกิจกรรมแต่ละอย่างต้องมีการพึ่งพากัน
5. ก่อให้เกิดรายได้หมุนเวียนในการจำหน่ายผลผลิตจากฟาร์มตลอดปี
6. ไม่มีผลกระทบต่อระบบนิเวศน์และนำไปสู่ระบบเกษตรกรอย่างยั่งยืนต่อไป
7. ลดความเสี่ยงที่อาจเกิดจากความแปรปรวนของสภาพลม ฟ้า อากาศ ราคาผลผลิตที่ไม่แน่นอนและการระบาดของศัตรูพืช
* ข้อควรระวัง : ควรควบคุมเศษวัสดุที่ใช้เป็นอาหารให้พอดีกับปริมาณสัตว์น้ำ หากเหลือมากไปอาจส่งผลให้เกิดน้ำเสียและต้องเสียค่าใช้จ่ายในการถ่ายเทน้ำ
การเลี้ยงปลาเพื่อให้ได้ผลผลิตที่ดีและมีคุณภาพเกิดจากปัจจัยต่างๆ จากบทความข้างต้น ถ้าการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำมีเครื่องเติมอากาศที่ช่วยเพิ่มออกซิเจนในน้ำ จะทำให้การเลี้ยงปลาให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น การมีเครื่องเติมอากาศที่ดีก็สามารถทำให้น้ำมีอากาศที่สะอาด มีค่าออกซิเจนในน้ำสูง ทำให้จำนวนและผลผลิตของสัตว์น้ำที่ได้มีคุณภาพ โดยเครื่องเติมอากาศนั้น มีหลายรุ่น หลายขนาด เช่น เครื่องเติมอากาศ ยี่ห้อ Sanco จะมีทั้งรุ่นที่เป็นระบบ Rotary อย่าง SANCO BRF/BRH Series รุ่นที่เป็นระบบ Three lobe ทรงนอน SANCO SCB Series และทรงตั้ง SANCO SCD Series ที่ให้เสียงเงียบ เหมาะกับผู้ที่เลี้ยงในชุมชน โดยสามารถเลือกใช้เครื่องเติมอากาศได้เองตามความเหมาะสมของแต่ละการใช้งาน
*หากท่านใดสนใจเครื่องเติมอากาศ Sanco สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ในช่องทางด้านล่างได้เลยนะคะ บริษัท ย่งฮง (ประเทศไทย) จำกัด นำเข้าและจำหน่ายเครื่องเติมอากาศคุณภาพดี พร้อมรับออกแบบ ประกอบ ติดตั้ง ทั้งระบบการทำงาน และการดูแลหลังการขายพร้อมอะไหล่ให้บริการ
สามารถรับชมเครื่องเติมอากาศ Sanco ได้ที่นี้ >> @YHTCH
